The Truth is Out There – Peter Toonen en Jaron Harambam

Peter Toonen in gesprek met Jaron Harambam over het recent verschenen boek The Truth is Out There. Jaron Harambam (1983) is als interdisciplinair socioloog verbonden aan het Instituut voor Media Studies van de KU Leuven (België) en doet onderzoek naar nieuws, algoritmes en complottheorieën.  In oktober 2017 lazen grafisch ontwerper Roel Vaessen en fotograaf Marije Kuiper een interview in NRC Next dat hun aandacht trok. In het interview kwam Jaron Harambam aan het woord die zojuist gepromoveerd was op het onderwerp complotdenken. Dat Jaron een neutrale houding aannam in zijn onderzoek en vooral op zoek was naar het ‘hoe en waarom’, zonder deze contrasterende ideeën en personen meteen te veroordelen, sprak hen aan. Ook al omdat in hun eigen kennissenkring kritische denkers zaten die zij niet als wappies zouden bestempelen, maar die wel als zodanig gestigmatiseerd werden in het nieuws. Naast hun commerciële opdrachten was er ruimte voor en behoefte aan een onafhankelijk project met meer artistieke vrijheid. Het onderwerp ‘complotdenken’ bleek zich daar perfect voor te lenen. Ze benaderde Jaron met het idee voor een transdisciplinair boekproject over complotdenken. Jaron was direct enthousiast en samen bedachten zij het boekconcept: een visueel verhalenboek met daarin achttien controversiële thema’s die vaak als complottheorie bestempeld worden. In het boek komen bijzondere mensen bij elkaar die tezamen een unieke blik geven op een subcultuur die steevast geridiculiseerd wordt, maar een ‘bij nader inzien verdient’. Het stigma rondom complotdenken laat een wereld van nuances verdwijnen. Het boek wil nieuw licht werpen op de complexe discussies over waarheidsvinding, en vooral ook op hen die de dominante verklaringen hekelen. Wie zijn deze mensen nu eigenlijk? Waarom zijn zij afgehaakt bij de officiële waarheid? Wat zijn hun ideeën en overtuigingen? En wat stimuleert hun honger naar andere kennis? In dit visuele verhalenboek staat de zoektocht naar de waarheid van achttien bijzondere personen centraal. Zij vertolken elk één thema waarvan de gangbare lezing wordt betwist – van 9/11 en vaccinaties tot massa-immigratie, ufo’s en 5G – en delen hun kennis. Via interviews, fotografie en eigen beeldmateriaal dring je hun intrigerende leef- en denkwereld binnen. Met het boek willen de auteurs een constructieve bijdrage leveren aan een gepolariseerd maatschappelijk debat.